Overweldigend, met je neus op rauwe feiten worden gedrukt, verbazingwekkend simpele oplossingen voor de gigantische uitdagingen waarmee de wereld kampt én prachtig design. Dat is wat deze Dutch Design Week me heeft laten zien. A sense of urgence. De noodzaak van een radicale mentaliteitsverandering is voelbaar, alsook het optimisme onder de jonge ontwerpers die hoopvol en trots hun visie uiten in tastbare ontwerpen, innovatieve materialen en tot de verbeelding sprekende concepten. Ongrijpbaar soms, confronterend vooral. Zij schuwen het benoemen van de wereldproblematiek niet, durven verantwoordelijkheid te nemen en bieden oplossingen die eenvoudiger en bereikbaarder zijn dan je denkt. Op grotere of kleinere schaal willen ontwerpers van belang zijn en maatschappelijke impact creëren.

Dit jaar is het DDW-thema: ‘Get Set!’ En dat is precies het gevoel dat de producten en installaties teweegbrengen. Vrij vertaald als: ‘Zet je schrap voor wat komen gaat.’

Graduation Show

In de basement van het 5 verdiepingen tellende Microtuingebouw start de indrukwekkende Graduation Show van één van ’s werelds toonaangevende designscholen: Design Academy Eindhoven. Ruim 200 afgestudeerde bachelor- en masterstudenten onthullen, elk op een eigen manier, potentiële toekomstscenario’s, geven een kritische blik op onze huidige realiteit en bevragen de impact van materialen en design.

Met de ‘Hematite’ bench uit de ‘Ora’ meubelcollectie wil Studio Kloumi metaal laten zien in de meer oorspronkelijke, natuurlijke vorm. Niet geperst en tot bouwmateriaal gefabriceerd behouden deze ertsen en mineralen indrukwekkende, esthetische vormen en texturen.

Ook Barry Llewellyn, bevrijdt materialen door ze te laten barsten, vervormen en smelten. Zodat ze meer vloeibare, organische vormen kunnen aannemen die overeenkomen met de natuurlijke neigingen van het materiaal. In één van de stukken uit de serie Polyphony, interactieve muurornamenten, wordt bijvoorbeeld zonne-energie opgeslagen en verlicht het object zichzelf zodra het donker wordt.

Via ‘Made by Insects’ onderzoekt Ori Orisun het natuurlijke polymeer, lac, de harsachtige afscheiding van lac-insecten. De vraag naar dit materiaal, dat oorspronkelijk in de industrie wordt verwerkt tot coating, neemt af omdat het vervangen wordt door chemische varianten. Daarom wil Ori op een andere manier naar dit materiaal kijken en een uitstervend ambacht nieuw leven inblazen door blaastechnieken van glas en suiker in te zetten. ‘Lac is erg elastisch en kan door de kracht van de lucht driedimensionale, organische vormen bereiken,’ licht zij toe. Wat ik zie zijn kunstige, licht weerkaatsende objecten, goud- koperkleurig, speels en tot de verbeelding sprekend.

Nature by Night

In het Klokgebouw word ik gegrepen door het werk van Bas de Wolf, de zelfbenoemde ‘Vegetarische Meubelmaker’. Zijn flexibele lampencollectie ‘Nature by Night’ groeit mee met de natuur, haalt hier ook zijn energie uit én spoort de gebruiker aan tot actie. Omdat de lamp meegroeit met de tak of stam ondervindt de natuur geen hinder. Bas: ‘Ik maak producten die samenwerken met de natuur en maak gebruik van wat er is. Met ‘Nature by Night’ wil ik mensen motiveren van binnen naar buiten te gaan en interactie met de tuin stimuleren. Laten herontdekken dat je meer buiten kunt (be)leven, ook in de avond.’

Ode aan het heden

Claire Chérigié fascineert met haar zinnebeeldige voorstelling van het verstrijken van tijd: Dawn to Dusk. Zou tijd in ons dagelijks leven net zo belangrijk moeten zijn als het is geworden? Is de achterliggende vraag. Dawn to Dusk is een klok zonder wijzers. Door de verandering van lichtkleuren, gebaseerd op de verschillende tinten uit de lucht op de diverse momenten van de dag, wordt de tijd op een abstracte manier weergegeven. ‘De ons bekende klok is pas zo’n 300 jaar oud’, vertelt Claire. ‘In de miljoenen jaren daarvoor gebruikten we de zon en sterren om tijd te duiden. Wat ik wil zeggen met dit ontwerp is: Geen haast, je bent niet vroeg, je bent niet laat.’ Door de tijd te visualiseren als langzaam en zacht voorbijgaand, los van de precisie die we gewend zijn, is Dawn to Dusk vooral een ode aan het heden.

Phygital Design

In het VEEM gebouw op Strijp-S, zorgt jong talent bij de expositie Manifestations voor een overall recalcitrante, controversiële sfeer. Of dat komt door prikkelende projecten waarbij een naaktmodel laat zien hoe een hoer leeft of door niet mis te verstane uitingen als ‘Blanke Klote’ van Merel van de Kerkhof. Tussen deze rauwe, spiegelende installaties word ik aangetrokken door de ontwerpen van Fabienne van der Weiden, Co-founder & creative lead bij Labeled By – een allround Fashion Tech Studio. ‘Textiel is zo belangrijk omdat we het dicht op ons lichaam dragen,’ vertelt Fabienne. ‘Via 3d printing creëren we zowel een fysiek product dat, net als hier op DDW, kan worden tentoongesteld als een virtueel item (NFT) dat kan worden verzameld en in de metaverse kan worden gedragen. Die combinatie van fysiek en digitaal noemen we Phygital Design. Er is nog een hele wereld te creëren.’ 

Ignorance is bliss

‘Onwetendheid is een zegen,’ luidt het gezegde. Maar daar komen we niet meer mee weg. We worden, door onderzoek en experimenteren steeds bewuster. We zijn ons bewust van onze footprint, van de ingrediënten in onze producten, bewust van de mogelijkheden van nieuwe, bio-based materialen. De principes die dan ook door de hele DDW sijpelden zijn: Re-Use, Re-Cycle, Re- Unite en Re-Discover. Inclusief en lokaal denken. Gecommitteerd zijn voor de lange termijn.

We worden uitgedaagd eerlijk op onszelf te reflecteren. Gebruik te maken van natuur én techniek en de samenwerking aan te gaan in allerlei collabs vanuit diverse disciplines en perspectieven. Wendbaar moeten we zijn, het oude vertrouwde los durven laten en ons bewust te zijn van tijdelijkheid. Geen rat-race, sneller en sneller maar verstilling en stroomverslowing zoals ik dat noem. Terug naar de basis, naar binnen.

Balans

Op de DDW 2022 heerst een levendige vibe. Alsof we op de drempel staan van een heel nieuw tijdperk. Een tijd waarin we de gevolgen van eerder gemaakte keuzes eerlijk onder ogen zien. We voelen daadwerkelijk de negatieve consequenties en kunnen niet langer onze kop in het zand blijven steken. Vanuit die nieuwe basis maken we andere keuzes. Elke dag, elke uur opnieuw. Keuzes waarvan de gevolgen beter zullen zijn. Voor ons, voor de natuur, de planeet. Want de keuzes die we vandaag maken hebben gevolgen voor de toekomst. Welvaart in balans brengen met ons welZIJN.