Creativity is seeing what everyone else has seen,
and thinking what no one else has thought.
Albert Einstein
Creativity is seeing what everyone else has seen,
and thinking what no one else has thought.
Eén van de historische fabriekshallen van de Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel in Utrecht – De Werkspoorkathedraal – is het decor voor de 16e editie van hét materialenevenement in Nederland: MaterialDistrict.
Het thema van dit jaar: ‘Meet the Innovators.’ Met 125 exposanten, een expositie van 250 innovatieve materialen en een inspirerend sprekersprogramma worden antwoorden gegeven op vragen als: Hoe kun je circulair bouwen? Welke materialen dragen bij aan een gezonde leefomgeving? Biobased, circulair, duurzaam, innovatief en experimenteel zijn kernwoorden bij dit event voor (interieur)architecten, R&D-professionals en voorschrijvers van materialen uit alle sectoren van de ruimtelijke vormgeving.
Jeroen van Oostveen, organisator MaterialDistrict: ‘Ons doel is om meer bewustwording te creëren over het belang van het gebruik van duurzame materialen in de gebouwde omgeving en om architecten, ontwerpers en bouwers te inspireren om duurzamere keuzes te maken.’
Bekende, grote namen als Interface, Orac, Vescom, Planq, Rigo, Leoxx en Pyrasied tonen hier hun nieuwste innovaties en materie. Daarnaast is er veel ruimte voor nieuw talent en kleinschalige ondernemingen, experimenteel design en start-ups.
Het Braziliaanse bedrijf Nova Kaeru – onderdeel van Global Green Solutions – is baanbrekend op het gebied van biologische looierij en transformeert, op niet-vervuilende wijze en zonder het gebruik van zware metalen, biologische materialen als vissenhuid en bladeren naar duurzame luxeproducten. Eraldo Hoeper, verantwoordelijke Sales, vertelt: ‘beLEAF™, gelooid uit de olifantsoorplant, is een veganistisch materiaal met kenmerken van leer. Het meest innovatieve en milieuvriendelijke materiaal dat ooit is gemaakt en breed toepasbaar in de wereld van mode en design en als meubelstoffering.’
Terwijl iedereen druk is met het compenseren van uitstoot en footprints gaat Interface met haar CQuest™ backings nog een stap verder. Deze met biobased en recyclede materialen vormgegeven backing zorgt ervoor dat het bedrijf cradle-to-gate Co2 negatief kan produceren. En daar houdt het ook nog niet op. De koolstofnegatieve materialen in combinatie met speciale garens en tuftprocessen, resulteren in een tapijttegel waarin duurzaamheid, toonaangevend ontwerp en een negatieve ecologische voetafdruk zijn gecombineerd.
Op de rijen tafels met materiaalstalen glijden mijn vingers langs het delicate Tapa. Een zachte, houten stof uit het cambium van de Mulberrytree, die op de Pacfische eilanden vooral wordt gebruikt voor ceremoniële kleding. Buro Belén verwerkt dit natuurlijke materiaal in hun textielcollectie bestaande uit foulards, wandpanelen en kussens. Wooden Textiles is een project dat duurzaamheid, ambachtelijke innovatie en culturele diversiteit met elkaar verbindt. Tapa is een schoon en duurzaam alternatief voor conventioneel textiel en zorgt bij het produceren voor minimale belasting van natuur en milieu. De van de zijderups afkomstige moerbeizijdegarens die in de weefsels worden gebruikt ter versterking van de structuur maken het product ook visueel erg aantrekkelijk.
In het oog springende wanden bij VeroMetal maken me nieuwsgierig. Het materiaal heeft een rijke uitstraling. Stoer en robuust en tegelijk elegant. Daarbij is het duurzaam. ‘Metalen coatings als brons, zink, koper en ijzer blijven zo’n 30 jaar in topvorm en kunnen in theorie worden omgesmolten en hergebruikt,’ vertelt Michel Oud, Architectural business developer BeNeLux. ‘Wij leveren een metaalstuc van écht metaal dat nagenoeg op elke oppervlakte kan worden aangebracht. De ontwerper kan de eigen fantasie vrij laten gaan. Denk bij toepassingen van onze coatings aan gevels, wanden, vloeren en meubels.’ Deze lichtgewicht metalen afwerking wordt door designers, kunstenaars en architecten verwerkt in (super)jachtbouw, hotels en winkelinrichting. De afwerking kan strak gepolijst en glanzend zijn of met een opvallende structuur.
Bij Beton-Lab zien ze beton als kunstwerk. Zij zijn dan ook verdiend winnaar van de prestigieuze Isola Design Award. Het bedrijf heeft na jaren van onderzoek en experimenteren kennis en ervaringen gebundeld in een geheime mix van duurzaam beton. The Novel Grey collectie is een selectie van buitengewone, indrukwekkende, handgemaakte wandtegels en objecten die je nergens anders zult vinden. Dat is het duurzame resultaat van eindeloos luisteren, innoveren, blenden en experimenteren.
Nature@home gooit het over een andere boeg en gebruikt voor haar bijzondere wandbekleding natuurlijke restmaterialen als hout, kokos, zee-algen mosselen, schelpen, schors en mos. ‘Onze liefde voor natuurlijke vormen en structuren zie je terug in onze unieke collectie wandpanelen en decoratie.’ Ik raak in de ban van de geweldige structuren en klinkende collectienamen als Ubud Jungle, Moss, Boracay Beach en Lyse Fjord. De natuur in je interieur, wat een rust geeft dat.
Toen multidisciplinair vormgever Simone Post tijdens haar opleiding aan de Design Academy stageliep bij Vlisco raakte zij gefascineerd door de misdrukken die ogenschijnlijk geen nut meer hadden. ‘Dat kan anders’, dacht Simone en zij maakte met de hand ware kunstwerken van de afkeurde stoffen. Met veel fantasie creëert de studio kleurrijke, maatwerk producten als tapijten, poefs en wanddecoratie. Zelfs kasten worden gewrapt. Haar duurzame collectie vind je wereldwijd in musea en galeries en haar eigen atelier in Rotterdam. ‘Mijn focus ligt op gedurfd en onverwacht gebruik van materialen en het behoud van ambacht. De technieken die we gebruiken zorgen ervoor dat de Vlisco patronen onherkenbaar worden en ook voor behoud van de kenmerkende, vrolijke kleuren.’ Doordat met stofstroken wordt gewerkt hebben de producten naast een kunstzinnig karakter ook een hoge geluidsabsorptie.
De met een 3d printer vormgegeven gevelbekleding van Studio Rap geeft me een moderne Gaudi vibe. Gewaagd, onconventioneel en futuristisch zijn de woorden om hun bijzondere ontwerpen te duiden. De groep architecten, ontwerpers, robotici, programmeurs en onderzoekers die architectuur uitdaagt, zoals ze dit zelf verwoorden, verandert de standaard met robotfabricage en innovatieve ontwerpstrategieën. ‘We dagen de traditionele manier van bouwen uit en eren het architecten vak. Dit resulteert vooral in expressieve, verwonderende gebouwen.
Deze startup van Marjanne Cuypers kan de vraag naar haar innovatieve plaatmaterialen nauwelijks bijbenen. ‘Zeewier is een snelgroeiende plant die gekweekt wordt in onze eigen Noordzee’, vertelt ze enthousiast. ‘Het neemt stikstof en co2 op wat in de plaat bewaard blijft. Uiteindelijk is het materiaal zelfs composteerbaar.’ SeaWood plaatmateriaal, gemaakt van bruin zeewier, heeft via Project Maasplaat geleid tot verschillende productprototypes en is getest en gevalideerd door de markt. Dit 100% natuurlijk en chemicaliënvrij plaatmateriaal wordt gezien als dé vervanger voor MDF en gipsplaten. Momenteel heeft Marjanne een alliantie in Amsterdam waar het materiaal als binnenwand is toegepast. ‘Om te testen hoe het reageert op langere termijn. Dit is de ontwikkeling naar 2027. Met dit materiaal kunnen we niet alleen de uitstoot minimaliseren, maar een stap verder gaan en bestaande CO2 uit de atmosfeer verwijderen. Om van daaruit op te ruimen en op te bouwen. Door zeewier en groenresten als hoofdbestanddelen te gebruiken is dit mogelijk.’
Dat duurzaamheid niet alleen zit in materialengebruik benadrukt de ideologische, sociale onderneming Binthout van ontwerper Cor Wobma. ‘Al ruim 10 jaar zetten we mensen uit allerhande achtergronden in om in eigen atelier de meest uiteenlopende houten producten te maken. Wij geloven dat we met waardevol werk impact maken. Van boom tot eindproduct, we hebben alles in eigen hand.’ MaterialDistrict heeft de première van de laser gesneden verlichtingsarmaturen. Massief houten designverlichting in de wonderlijkste vormen en structuren.
Verrassend zijn de vloeren van 2tect2. High tec flooring van geweven vinyl in natuurlijke structuren van hout en mineralen. 2Tec2 is de gulden middenweg tussen tapijt of PVC en biedt het beste van deze twee werelden. De natuurlijke prints zijn geïnspireerd op schors, marmer, woestijnzand of slangenhuid en geven deze hoogwaardige projectvloer een luxueuze uitstraling. En de biobased recyclede backing niet te vergeten, die ook nog zorgt voor een akoestische werking. Met 2Tec2 Play kun je jouw verbeelding de vrije loop laten. ‘Onze bibliotheek aan vormen, kleuren en patronen biedt een haast ongelimiteerd aantal combinaties aan, met de garantie op een vloer die naadloos aansluit bij uw project.’
Op MaterialDistrict tonen honderden innovators hun visie en ideeën. Dat zijn er te veel om apart te benoemen maar elk stuk materie is veelbelovend of al bewezen effectief binnen de speerthema’s van de organisatie: Circulariteit, Wellbeing en Energietransitie, Als creator in de bouwindustrie – op elk denkbaar level – is dit een niet te missen evenement.
