Een man met een missie en begenadigd vertolker van intense verhalen en anekdotes. Alles gebaseerd op eigen beleving en ervaring. Als je ruim 18 jaar circulair in het vak zit, in een hoek die niet gemeengoed is, dan maak je heel wat mee en heb je wat te melden. Met zijn 52 jaar vindt hij het jammer dat zijn talenten nu pas écht komen bovendrijven maar desalniettemin heeft hij tot op heden door trial and error een indrukwekkend resumé opgebouwd. En hij is nog lang niet klaar. Noem hem een enfant- terrible, rebel, Robin Hood of gewoon Rik. Zijn beeldende vertolkstijl neemt je mee in zijn visie, zijn beleving en zijn wereld. Idealist? Jazeker! Nuchter? Dat ook. Met een gezonde dosis humor en een no-nonsense attitude gooit hij knuppels in hoenderhokken en schopt hij vrolijk heilige huisjes omver. Rik Ruigrok van Herso spiegelt en maakt bewust. ‘Wat zijn we aan het doen met zijn allen?’ is de vraag die hij stelt. ‘Wat kunnen jij en ik anders en beter doen?’ zijn continue streven.

Circulair ondernemer

Rik voegt de daad bij het woord, is wars van politieke spelletjes of etiquette en gaat recht op doel af. Een bevlogen man, met diepgewortelde overtuigingen en maar één wens. ‘Een mooie aarde nalaten aan onze kinderen. We mogen het niet verprutsen.’ Daarom is alles wat hij zegt, doet, eet en koopt getoetst aan de normen van duurzaamheid en circulariteit. ‘Ik heb een vriend in Amerika die me al 10 keer heeft uitgenodigd maar ik ga niet vliegen, dat kost mij veel te veel Co2 en dat is bijna niet te compenseren met nieuwe bomen. Nieuwe kleding koop ik zelden want ik kan verstellen en vermaken. Sommige truien zijn 14 jaar oud. Dat vergeet ik soms en dan zie ik eruit als Swiebertje. In huis heb ik antiek, ik eet biologisch en slacht mijn eigen varken.’

Noem hem lastig, principieel, moralist of een oproerkraaier. Wij en de wereld hebben types als hij keihard nodig! Om de noodzakelijke verandering en bewustwording te creëren die het tij zal keren.

Jong en onwetend

‘Mijn ouders zagen mijn baan in de horeca als hobby en als ik om 4 uur in de nacht doodmoe thuiskwam van een lange werkdag schopten ze mij om 7 uur in de ochtend vrolijk mijn bed uit voor het echte werk bij een timmerman. Ik nam 18.000 gulden op van mijn bankrekening en mijn ouders dachten een moment dat ik aan de drugs was geraakt. Met dit geld heb ik mijn eerste houtbewerkingsmachine gekocht. Zodoende ben ik de houtbusiness ingerold en solliciteerde ik bij degene die later mijn schoonvader is geworden. Een jaar later besloot ik om voor mezelf te beginnen. Ik was jong en onwetend en dat was mijn geluk. Doordat ik niet klassiek geschoold ben word ik niet beperkt en gehinderd door enige (voor)kennis. Mijn visie: ‘Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan.’

Luiheid is troef

‘Niets hoeft meer afval te worden. Dit is mijn denkwijze. Mijn aard is makkelijk, ik wil niet te veel lopen en zo min mogelijk bewegingen met hout met zoveel mogelijk resultaat. Zo train ik ook mijn stagelopers. Mezelf maak ik het graag makkelijk. Als iets makkelijk werkt dan wordt het ook makkelijk nagedaan en iedereen makkelijkt dan mee. Keep it simple is mijn devies. Wel ben ik ambitieus en loop voorop als het gaat om circulair leven. Koplopers stoten vooral veel hun kop. Het ergste waar ik tegenaan loop is de regel- en wetgeving, ambtenarij, tegenstrijdigheden en vreselijk kromme regels. Met liefde geef ik iedereen een circulaire schop onder de reet. Tegen een producent die met een gigantisch overschot aan zaagsel en restanten zat zei ik dat ie knap stom bezig was en dom produceerde. Gebruik dan je afval in hemelsnaam eens anders! In eerste instantie was hij diep beledigd. Hij bedacht echter een manier en wist in no- time 850 ton afval tot nieuwe grondstoffen te verwerken en verkoopt het laatste residu als compost. ‘Ik kon geen zaagsel meer bij hem krijgen maar als ik ergens nog 2000 ton wist te liggen mocht ik het komen brengen’ lacht Rik.

Greenwashen

Bedrijven en organisaties doen zich vaak groener of meer maatschappelijk verantwoord voor dan zij daadwerkelijk zijn. Zo krijg ik uitslag en pukkels van Ikea. Aan mensen die ‘greenwashen’ heb ik een grondige hekel. Ze doen alsof ze weloverwogen met het milieu en maatschappelijke thema’s omgaan, maar in de praktijk is het vaak niet meer dan een dun laagje commercieel vernis. In je circulaire zaken moet je open, transparant en eerlijk zijn.

Eén zwaluw voorspelt veel goeds

‘In dit boekje van circulair professor Jan Jonker worden resultaten van het landelijke onderzoek naar Business Modellen voor de Circulaire Economie gepresenteerd en ik heb hieraan een bijdrage mogen leveren. Op beurzen en congressen geef ik lezingen over dit onderwerp. Op zo’n gelegenheid heb ik Michel Baars, Urban Miner of grondstofoogster, ontmoet. Risicodragend doet hij aan omgekeerd bouwen. Hij a- moveert oude panden en hergebruikt ze voor de volle 100%. Ik was een van de eersten die met New Horizon ging samenwerken en in onze unieke verbond = 1+1 ten minste drie. We zitten heel dicht bij de bron en laten zien dat je zoveel interessanter, slimmer, degelijker en gezonder kunt bouwen door circulair te produceren. Het is nog leuker ook.’ Co- creëren, samenwerken en zoeken naar de gemene deler is de sleutel naar duurzaam succes. Een netwerk is zoveel sterker, veerkrachtiger en beter. ‘Een gevestigd architect die ik bij een project voor DSM tegenkwam vond me maar raar. Zijn vrouw was echter gecharmeerd van me en we raakten aan de praat. Zo kwam ik erachter dat er lijm werd getest die tegelijk kon ontlijmen. Daarin vonden we elkaar en nu wordt de onthoutlijm gebruikt in bijvoorbeeld onze No Waste vloeren. Over 40 jaar kunnen wij de lijm weer uit het product halen en deze materialen hergebruiken. Naast ontwerpers, grote bouwbedrijven, gemeentes en hotemetoten werk ik ook met sociale werkplaatsen, gehandicapten, mensen in de bijstand, ouderen en vluchtelingen. Ik omarm diversiteit. Allen zijn onderdeel geworden van mijn bedrijf en verschillende maakprocessen. Inclusief- denken en werken is waardevol en dit is de ultieme belichaming van circulariteit.’

#Toekomststoel

Drie dames en ‘Future Leaders’ van non-profit netwerkorganisatie ‘Dutch Green Building Council’ en Jan Terlouw startten samen een bijzondere missie. Zij plaatsen bij al hun vergaderingen en events een lege stoel die toekomstige generaties symboliseert en een totaal ander perspectief. Om andere keuzes te maken voor een duurzame wereld van morgen is het belangrijk om de toekomst mee te wegen in je beslissingen van vandaag. Dit doen ze door een ‘Toekomststoel’ aan te schuiven. Op deze manier krijgt de toekomst letterlijk een zetel en waarborgen we de stem van de generaties die er nog komen gaan. #Toekomststoel streeft ernaar de 151ste zetel in de Tweede Kamer te krijgen zodat ook daar altijd naar de toekomst geluisterd wordt. ‘Ik ben er trots op deze circulaire en belangrijke stoelen van afval te mogen maken.’

Frankfurt aan zee

‘Over een aantal jaren is circulair ondernemen de standaard norm en pionieren wij weer ergens anders. Tegen die tijd is er hopelijk veel verandert. Oude panden hebben dan voor iedereen waarde en zullen eindeloos worden hergebruikt. Momenteel onderschatten we het energieverdrag van Parijs. Dit verdrag speelt een grote rol in huidige en toekomstige beslissingen en wetgeving. Om écht te veranderen heeft een mens rampen, oorlog of een flinke overstroming nodig. We leven al 80 jaren veel te comfortabel en dat maakt ons gezapig. We raken vastgeroest in schadelijke gewoontes en patronen. Straks hebben we Frankfurt aan zee en zijn onze kinderen bootvluchteling bij onze Oosterburen! Nederland belooft in 2050 alle panden verduurzaamd te hebben en dat is nog maar 1640 weken vanaf nu. Dat betekent dat we 500 panden per week moeten verduurzamen willen we aan Parijs voldoen. Momenteel verduurzamen we 16 panden per week…. Iedereen beschikt over kennis en kan een significante bijdrage aan de oplossing leveren om dat te voorkomen.’

‘Als je zelf geen reden ziet om te veranderen doe het dan voor je kinderen. Zij zijn de zenuw die iedereen raakt. Als je kinderen je drijfveer worden van je handelen dan onderneem je dingen die je niet voor mogelijk houdt. Gooi niks weg! Er komen over enkele jaren nog zo’n 9 miljard kinderen bij en die willen ook eten, een bed om in te slapen en een dak boven het hoofd. Zorg dat ook zij het goed zullen hebben. Zorg dat iets geen afval meer wordt.’

‘Dit blijft leuk! Ik leef mijn droom en doe feitelijk niets anders dan mijn opa. Hij timmerde zijn hele leven en kocht nooit spijkers. Gevonden exemplaren klopte hij recht en hergebruikte deze. Circulair betekent voor mij meer dan een terminologie of filosofie, dit is mijn levenswijze!’

Op commando van Sanders Media voor vakblad Parket